نرمی استخوان در کودکان که با عنوان راشیتیسم نیز شناخته میشود، در اثر کمبود ویتامین دی به وجود میآید. در کودکان مبتلا به این بیماری، نرمی و ضعف استخوان ها به طور واضحی نمایان خواهد شد که باید تحت بررسی و درمان توسط ارتوپد اطفال قرار بگیرد. در این مقاله به جزئیات این بیماری پرداختیم، بنابراین اگر میخواهید بدانید که کودک شما دچار نرمی استخوان است یا خیر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
نرمی استخوان در کودکان چیست؟
نرمی استخوان در کودکان یک وضعیت غیرطبیعی است که استخوان ها به دلیل کمبود مواد معدنی مانند ویتامین D و کلسیم نرم و ضعیف میشوند. این مشکل معمولاً در دوران کودکی به طور ژنتیکی پیش میآید و به دلیل اینکه در این دوره، استخوان ها در فرآیند رشد و تقویت قرار دارند، باید به محض متوجه شدن وجود این بیماری به بهترین متخصص ارتوپدی اطفال مراجعه نمایید.
والدین باید وجود این بیماری در کودک خود را جدی بگیرند تا بتوانند تا حدودی از عواقب آن در سنین بیشتر جلوگیری کنند و شرایط طبیعی تری را برای فرزند خود رقم بزنند. در نظر داشته باشید که نرمی استخوان برای کودکان با درد و چالش و ناخوشی های فراوانی همراه است.
بیشتر بخوانید: درمان پای پرانتزی در کودکان
علائم راشیتیسم در کودکان
راشیتیسم در کودکان علاوه بر نرمی و تضعیف استخوان در کودکان با علائم و نشانه های فراوانی همراه است که در ادامه به برخی از متداول ترین آن ها اشاره خواهیم داشت.
- درد استخوانی: کودک اغلب در استخوان های خود به ویژه در مناطق پایینی مانند پا و ساق پا احساس درد فراوان خواهد داشت.
- ناتوانی و ضعف عضلانی: به دلیل ضعیف شدن استخوان ها، کودک ممکن است دارای ضعف عضلانی و برگشت پا و دست و …. به طور مداوم باشد و در انجام فعالیت های روزمره مشکل داشته باشد.
- انحراف های استخوانی: شکل استخوان های کودک به مرور زمان تغییر پیدا میکند و انحراف هایی مانند خمیدگی های غیرطبیعی در ستون فقرات یا سایر استخوان ها ظاهر میشود.
- مشکلات در رشد و توسعه: به دلیل نرمی استخوان ها، کودک تاخیر در رشد و توسعه فیزیکی را تجربه خواهد کرد.
- شکستگی: به مرور زمان کودک حتی نمیتواند از پله بالا برود و با ضعیف تر شدن و پیشرفت بیماری، دچار شکستگی های استخوان خواهد شد.
بیشتر بخوانید: صافی کف پا در کودکان
علل نرمی استخوان در کودکان
دلایل مختلفی در کودک باعث ابتلا به نرمی استخوان میشود که ژنتیک یکی از مهمترین عوامل است اما باید بدانید که تنها دلیل نیست و موارد دیگری نیز در بروز این بیماری نقش دارند
- کمبود مواد مغذی مانند کلسیم، فسفر، و ویتامین D
- اختلالات هورمونی مانند کمبود هورمون رشد و هیپوپاراتیروئیدیسم
- بیماری های مرتبط با استخوان مانند راشیتیسم و کم خونی مزمن
- اختلالات ژنتیکی مانند استئوژنزیس ناپایدار و چندگانه
- عوامل محیطی مانند کمبود نور خورشید برای مادر طی بارداری که منجر به کمبود ویتامین D میشود.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر در کودکان، بهتر است به زودی به بهترین جراح ارتوپد اطفال مراجعه کنید.
- داشتن درد مداوم در استخوان ها یا مفاصل که به طور مداوم و ادامه دار
- عدم توانایی کودک در انجام فعالیت های روزمره به دلیل درد یا ضعف استخوانی
- تغییرات در شکل یا ساختار استخوان ها مانند انحراف های استخوانی یا تغییرات در رشد استخوانها
- شکستگیهای مکرر در کودکان فعال به خصوص در حین فعالیت های ورزشی
این علائم همان طور که در قبل در مقاله گفته شده است از نشانه های ابتلای کودک به نرمی استخوان بوده و باید برای درمان سریعا به بهترین متخصص در این زمینه مراجعه شود.
بیشتر بخوانید: زانوی پرانتزی در کودکان
تشخیص نرمی استخوان در کودکان
تشخیص نرمی استخوان در کودکان از طریق چند مرحله و با استفاده از روشهای مختلف انجام میشود. والدین با احساس علائم و نشانه های این بیماری باید برای بررسی بیشتر به پزشک مناسب مراجعه داشته باشند.
پزشک اطلاعاتی درباره تاریخچه پزشکی و سوابق ژنتیکی کودک پرسیده و بررسی فیزیکی انجام میدهد تا نشانه ها و علائمی از نرمی استخوان شناسایی کند. سپس آزمایشات خونی مانند اندازه گیری سطوح کلسیم، فسفات، ویتامین D، هورمون های مرتبط با استخوان مانند هورمون پاراتیروئید و هورمون رشد و بررسی کم خونی انجام میشود.
برخی آزمایشات تصویربرداری مانند ایکسری اسکلت یا اسکن استخوان با تکنولوژی هایی مانند DEXA (اسکن اندازه گیری چگالی استخوان) برای تشخیص نرمی استخوان مورد استفاده قرار میگیرند.
اندازه گیری هورمون های مرتبط با استخوان مانند هورمون تیروئید و هورمون های جنسی در برخی موارد انجام میشود تا اختلالات هورمونی محتمل مرتبط با نرمی استخوان بررسی شود. با ترکیب این روشها، پزشک میتواند تشخیص دقیقتری از وضعیت استخوان کودک شما بدهد و در صورت لزوم برنامه درمانی مناسب را شروع کند.
روش های درمان نرمی استخوان در کودکان
درمان نرمی استخوان در کودکان روش های متعددی دارد که بسته به شرایط برای کودکان انتخاب میگردد.
تغذیه مناسب: تأمین مواد مغذی مهمی مانند کلسیم، فسفر و ویتامین D از طریق رژیم غذایی یا مکمل های مواد معدنی میتواند به تقویت استخوان ها کمک کند. مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم مانند شیر و محصولات لبنی، ماهی، سبزیجات و میوهها مفید است.
ورزش منظم: فعالیت های ورزشی منظم و مناسب برای سن کودک میتواند به تقویت استخوان ها کمک کند. ورزش هایی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا و بازی هایی که استخوان ها را به چالش میکشند، مفید هستند.
مکمل های مواد معدنی: در مواردی که کودکان نمیتوانند مقدار کافی مواد معدنی را از طریق رژیم غذایی مصرف کنند، مصرف مکمل های مواد معدنی برای تقویت استخوان ها الزامی است. لازم به ذکر است استفاده از مکمل های غذایی و ویتامین ها باید با تجویز پزشک انجام شود.
درمان دارویی: در موارد شدیدتر نرمی استخوان، پزشک ممکن است داروهایی مانند مکمل های کلسیم و ویتامین دی یا داروهایی که به عنوان تقویت کننده استخوان عمل میکنند، تجویز کند.
مراقبتهای ویژه: در برخی موارد، کودکان به مراقبت های ویژه نیاز دارند، مثلاً استفاده از وسایل پشتیبانی مانند استفاده از روکش های تقویتی برای حفظ استخوانها و عصا
سوالات متداول
کودکانی که فعالیت بدنی کمتری دارند، بیشتر به نرمی استخوان در معرض هستند. فعالیت بدنی منظم و متناسب با سن میتواند به تقویت استخوانها و افزایش چگالی استخوانها کمک کند. برعکس، کودکانی که فعالیت بدنی کمتری دارند و بیشتر وقت خود را در معرض صندلی یا تلویزیون و کامپیوتر سپری میکنند، ممکن است در معرض خطر نرمی استخوان قرار گیرند.
تحقیقات نشان داده است که استرس و اضطراب میتوانند تأثیرات منفی بر روی سلامت استخوان داشته باشند و باعث کاهش چگالی استخوان و افزایش ریسک آسیبپذیری به شکستگیهای استخوانی شوند.
نتیجه گیری
راشیتیسم در کودکان در دسته بیماری های نادر قرار دارد اما در صورت مشاهده هرگونه علائم مرتبط بهتر است با جراح ارتوپد اطفال مشورت کنید. والدین باید این موضوع را جدی بگیرند و اگر در سوابق خانوادگی خود این بیماری را دارند، قبل از اقدام به بارداری با پزشکان مربوطه مشورت نمایند و حتما در بارداری ویتامین دی استفاده کنند تا نرمی استخوان برای کودک اتفاق نیفتد. به طور کلی، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند از آسیبهای جدی به سلامتی کودک جلوگیری کند و به بهبودی و کنترل بیشتر بیماری کمک کند.