زانوی ضربدری در کودکان | علت، علائم و تشخیص سریع

زانوی ضربدری در کودکان یک نوع اختلال در استخوان پا است که باعث می‌شود استخوان‌ها به شکل طبیعی فرم نگیرند. این ناهنجاری در کودکان ۳ تا ۵ سال بیشتر مشاهده می‌شود و در صورت عدم درمان، در بزرگسالی باعث ایجاد مشکلات و بیماری‌هایی مانند آرتروز و اختلال در حرکت می‌شود. این مقاله سعی دارد شما را با این مشکل، علت و روش تشخیص آن آشنا کند.

زانوی ضربدری در کودکان چیست؟

زانوی ضربدری، نوعی تغییر شکل در استخوان‌های پا است. در این حالت، پا‌ها از یکدیگر فاصله می‌گیرند و در حالت‌ایستاده، زانو‌های فرد بیش از اندازه به هم نزدیک می‌شوند. زانوی ضربدری در سنین کودکی طبیعی است و جای نگرانی نیست. چرا که این عارضه، به علت تلاش‌های متعدد برای راه رفتن و دویدن اتفاق می‌افتد. با رشد اندام و استخوان‌های کودک، به تدریج شکل زانو متعادل شده و از حالت ضربدری به حالت طبیعی تغییر پیدا می‌کند. اما اگر تا سن ۷ الی ۸ سالگی، هیچ گونه بهبودی مشاهده نشد؛ بهتر است برای درمان و پیگیری، اقدام گردد.

بیشتر بخوانید: بهترین فوق تخصص ارتوپدی اطفال در تهران

علائم پای ضربدری در کودکان

پای ضربدری، مانند هر عارضه دیگری، از خود، نشانه‌هایی بروز می‌دهد. اگر این علائم را در کودکان خود مشاهده کردید؛ بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه فرمایید. نشانه اصلی این عارضه، تغییر شکل در پا‌های کودک است. در فرد مبتلا به پای ضربدری، زانو‌ها بسیار به هم نزدیک هستند اما مچ‌ها از یکدیگر فاصله دارند. تحت این شرایط، ساق‌های پا از یکدیگر فاصله دارند و کودک زانو درد را احساس می‌کند. امکان دارد شخص هنگام راه رفتن با مشکل روبرو شود. عدم درمان به موقع و گذشت زمان، ممکن است باعث ایجاد آرتروز شود.

علت زانوی ضربدری در کودکان

در به وجود آمدن زانوی ضربدری در کودکان، عواملی دخیل هستند.این عوامل شامل موارد زیر است:

• مشکلات سوء تغذیه

• اختلال در رشد

• اضافه وزن

• نرمی استخوان

• مشکلات وراثتی و ژنتیکی

• ضربه‌های شدید

بیشتر بخوانید: ناهنجاری های پا در کودکان

عوارض زانوی ضربدری درکودکان

اگر این بیماری به موقع پیگیری و درمان نشود؛ ممکن است مشکلاتی را در پی داشته باشد. لنگیدن به هنگام قدم برداشتن از اصلی‌ترین و مهمترین عوارض زانوی ضربدری در کودکان است. کودکی که به زانوی ضربدری مبتلا است؛ احساس درد می‌کند. این درد‌ها نه تنها در زانو احساس می‌شود؛ بلکه ممکن است در ناحیه لگن و باسن هم احساس شود. در این عارضه و بیماری، به علت درست قرار نگرفتن استخوان‌ها نسبت به یکدیگر، ممکن است در مچ پا هم درد‌های شدیدی رخ بدهد. امکان دارد اندازه دو پای کودک مبتلا، با یکدیگر یکسان نباشد و در نتیجه عدم تعادل موقع‌ایستادن و راه رفتن را در پی دارد.

بیشتر بخوانید: بهترین دکتر درمان کف پای صاف در کودکان

تشخیص زانوی ضربدری در کودکان

اگر با دیدن علائم این عارضه، به پزشک مراجعه کردید و یا خودتان به دنبال روشی برای تشخیص زانوی ضربدری فرزندتان هستید؛ روش های زیر می‌تواند به شما کمک کند.

_ احتمال دارد پزشک وضعیت ظاهری پا‌ها را مشاهده کند و قد کودک شما را اندازه‌گیری کند.

_ وزن را اندازه بگیرد و شاخص توده بدنی را محاسبه کند.

_ زانو‌ها را ویزیت کند و مقدار چرخش آن‌ها را مورد آزمایش قرار بدهد.

_ بلندی دو پا و تقارن آن را بررسی کند؛ یکسان نبودن طول پاها یکی از روش‌های تشخیص زانوی ضربدری در کودکان است.

_ وضعیت پاها را هنگام راه رفتن مشاهده و تعادل کودک بررسی می‌شود. کودکی که این مشکل را دارد؛ در راه رفتن و دویدن به مشکل بر می‌خورد.

_ اگر شخصی که زانوی ضربدری دارد؛ جلوی شما بایستد؛ می‌بینید که مچ پاهای او بیش از 10 سانتی متر فاصله دارند.

_ اگر کودک شما در سنین طبیعی برای بروز زانوی پرانتزی وجود دارد؛ پزشک حتی الامکان از تجویز اشعه‌های ایکس خودداری می‌کند. اما اگر فرزند شما از این سن گذر کرده باشد اما هنوز این مشکل وجود داشته باشد؛ احتمال دارد پزشک، استفاده از اشعه ایکس را در روش تشخیص خود قرار دهد.

سؤالات متداول

نتیجه‌گیری

ما در این مقاله، سعی کردیم یکی از انواع عارضه‌های دوران کودکی در اندام‌های اسکلتی را بررسی کنیم. زانوی ضربدری، ممکن است در تمام سنین رخ بدهد اما در کودکان بیشتر دیده می‌شود. داشتن این بیماری در زمان کودکی طبیعی است و با ادامه دار شدن فرایند رشد، به طور طبیعی و خود به خود رفع می‌شود. اما اگر این عارضه با گذشت سن رفع نشد؛ باید آن را پیگیری و سپس درمان کرد. درمان‌های متنوعی برای زانوی ضربدری وجود دارد مانند، دارو‌ها، مکمل‌های غذایی، فیزیوتراپی و غیره. اگر از این روش‌ها برای درمان خود استفاده کردید اما تأثیر‌گذار نبود؛ پزشک شما، عمل جراحی را به عنوان آخرین راه پیشنهاد می‌دهد.