درد مفصل لگن در کودکان یکی از علائم بالینی رایج است که ممکن است به علل مختلف رخ دهد، تشخیص صحیح و به موقع علل زمینه‌ای این مشکل با استفاده از روش‌های تشخیصی می‌تواند از بروز عوارض جدی برای کودک پیشگیری نماید، درد مفصل لگن در کودکان می‌تواند فعالیت‌های حرکتی و راه رفتن کودک را محدود کرده و بر کیفیت زندگی او تاثیر منفی گذارد، از این رو نیازمند پیگیری و درمان است.
درد مفصل لگن در کودکان چیست؟
درد مفصل لگن در کودکان با بروز ناراحتی در قسمت مفصل لگن یا هیپ می‌تواند عوارض مختلفی را برای کودک به همراه داشته باشد، این مشکل ممکن است در نوزادان، کودکان نوپا و یا بزرگتر مشاهده شود، این عارضه می‌تواند یک چالش تشخیصی باشد چرا که دلایل مختلفی در بروز آن نقش دارند، بررسی دقیق شرح حال بیمار در کنار روش‌های تشخیصی دیگر می‌تواند در شناخت علت اصلی و منشاء این درد موثر باشد.
بیشتر بخوانید: زانوی پرانتزی در کودکان
نشانه‌های درد مفصل لگن در کودکان
برخی علائم و نشانه‌ها در کودک می‌تواند دلیل وجود مشکل در مفصل لگن باشد، از جمله نشانه‌های رایج این عارضه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لنگیدن و ایجاد مشکل در حرکت دادن پا
- امتناع از ایستادن و نشستن روی لگن
- خستگی و افزایش تحریک پذیری کودک
- تورم، سفتی و قرمزی ناحیه لگن
- درد لگن همراه با علائم دیگر مانند تب و اختلالات خواب
- تشدید درد هنگام لمس و حرکت دادن لگن
- عدم تقارن پاها و دو سمت لگن
علل درد مفصل لگن در کودکان
علل مختلفی زمینه‌ساز بروز درد مفصل لگن در کودکان هستند، از جمله این موارد می‌توان به اختلالات مادرزادی، دیسپلازی رشدی و همچنین علل عفونی، التهابی، تروماتیک، روماتولوژیک و نئوپلاستیک اشاره کرد.
اختلالات مادرزادی
دیسپلازی هیپ (Hip dysplasia) بیماری است که در اثر آن سر استخوان ران (فمور) و حفره حلقه‌ای لگن (استابولوم) رشد طبیعی نداشته و کامل با هم جفت نمی‌شوند، این عارضه ممکن است در یک یا هر دو لگن مشاهده شود و در دختران شایع‌تر است، دیسپلازی هیپ ممکن است در بدو تولد یا سال اول زندگی کودک رخ دهد، ناهنجاری های راه رفتن، ناهماهنگی در طول اندام ها، آرتروز اولیه و نکروز آواسکولار از عوارض عدم درمان این بیماری است، عکس برداری با اشعه ایکس می‌تواند در تشخیص این اختلال موثر باشد.
بیشتر بخوانید: بیماری بلانت در کودکان
علل عفونی
بیماری‌های عفونی نیز در بروز درد مفصل لگن در کودکان نقش دارند، استئومیلیت، پیومیوزیت و آرتریت سپتیک از بیماری‌های عفونی هستند که می‌توانند کودکان را درگیر کرده و با علائمی مانند درد لگن ظاهر شوند، استئومیلیت نوعی بیماری ناشی از التهاب و تورم در استخوان است و ممکن است ناشی از عفونت در قسمت دیگر باشد که به استخوان انتشار یافته و یا از خود استخوان شروع شود، باکتری استافیلوکوک در بروز این بیماری نقش دارد و می‌تواند به روش‌های مختلف وارد خود شده و به عفونت استخوان منجر شود.
آرتریت سپتیک نیز یک عفونت باکتریایی در مفصل است که سبب ایجاد درد، تورم و ناراحتی در مفصل لگن می‌گردد، در موارد نادر ممکن است عامل قارچی سبب بروز این بیماری گردد، تورم و درد مفصل لگن در کودکان، تب، بی میلی به غذا و ناتوانی در حرکت دادن پا از علایم این بیماری است.
پیومیزیت نیز نوعی بیماری ناشی از عفونت باکتریای عضله است و کودکان 5 تا 9 سال را بیشتر مبتلا می‌سازد، MRI می‌تواند در تشخیص زودهنگام پیومیزیت مفید باشد.
علل التهابی
سینوویت گذرا یا التهاب گذرای مفصل ران از علل شایع درد مفصل لگن در کودکان و مخصوصا در کودکان خردسال است و حدود 90 درصد از علل درد مفصل لگن در خردسالان را به خود اختصاص داده است، این عارضه در افرادی که سابقه عفونت دستگاه تنفس فوقانی و تروما را داشته‌اند مشاهده شده است، درد، لنگ زدن و امتناع از راه رفتن از علایم این بیماری است.
بیشتر بخوانید: درمان زانوی ضربدری در کودکان
ضربه
صدمات، ضربه و تروما نیز ممکن است سبب بروز مشکلات در ناحیه مفصل لگن گردد، اپی فیز سر استخوان ران یک شکستگی در امتداد صفحه رشد زیر مفصل توپ در مفصل ران است این مشکل در کودکان بزرگتر از 8 سال و در پسرها بیشتر شایع است، درمان جراحی برای این عارضه می‌تواند کارآمد باشد.
علل نئوپلاستیک
بیماری‌های نئوپلاستیک شامل موارد خوش خیم و یا بدخیم نیز از دیگر علل بروز درد مفصل لگن در کودکان است، کیست استخوان و سرطان‌هایی مانند سارکوم یوینگ در این دسته از علل قرار دارند.
تشخیص درد مفصل لگن در کودکان
روش‌های تشخیصی مختلفی برای تعیین عامل زمینه‌ای بروز درد لگن در کودکان وجود دارد، بررسی سابقه پزشکی کودک همراه با معاینات فیزیکی می‌تواند اطلاعات کلی در رابطه با علت درد مفصل لگن را ارائه دهد، سایر روش‌های تشخیصی مانند آزمایشات تشخیصی، رادیوگرافی، سونوگرافی، MRI و سی‌تی‌اسکن نیز جهت بررسی دقیق‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درمان درد مفصل لگن در کودکان
روش درمان درد لگن در کودکان بسته به نوع بیماری متفاوت است، استفاده از آنتی بیوتیک برای کنترل عفونت، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای کاهش التهاب و مسکن‌ها از درمان‌های دارویی رایج است، درمان فیزیوتراپی و جراحی نیز می‌تواند در برخی از شرایط موثر باشد.
نتیجه گیری
درد مفصل لگن در کودکان یک عارضه کلی با علل مختلف است، دلایل مختلف شامل بیماری‌های عفونی، التهاب، اختلالات مادرزادی، ضربه و یا مشکلات نئوپلاستیک می‌تواند در بروز این مشکل دخیل باشند، پیگیری جدی این عارضه در تسریع روند درمان و پیشگیری از عوارض بلند مدت نقش کلیدی دارد.
سوالات متداول
با برخی از روش‌های پیشگیرانه مانند مدیریت بیماری‌های مزمن، پیشگیری از صدمات به کودک، آموزش و رعایت نکات ایمنی در محیط‌های عمومی و حفظ سلامت عمومی کودکان می‌توان ریسک ابتلا به درد مفصل لگن در کودکان را کاهش داد.
با مشاهده هر یک از علایم درد مفصل لگن در کودکان شامل محدودیت تحرک، بی‌قراری، التهاب و تورم که ممکن است با تب و علایم دیگر نیز همراه باشد، لازم است به طور جدی پیگیری کرده و کودک را نزد پزشک ببرید.
بهترین روش درمان درد لگن در کودکان وابسته به علت زمینه‌ای این مشکل است و بعد از تشخیص علت اصلی آن توسط پزشک انتخاب می‌شود.