ازگود اشلاتر، تاندون‌های زانو را تحت تاثیر قرار داده و باعث بروز درد و تورم در زانو می‌شود که حرکت را سخت‌تر می کند. ممکن است نام بیماری زانوی دوندگان نوجوان را شنیده باشید. این عبارت به بیماری ازگود اشلاتر مربوط می‌شود. علل مختلفی در بروز این بیماری دخیل هستند که خوشبختانه موقت بوده و ندرتا به جراحی نیاز دارد. ازگود اشلاتر در نوجوانان بیشتر به چشم می‌خورد اما احتمال ابتلا به این بیماری در سنین بالا نیز وجود دارد. اصلاح سبک زندگی و استفاده از مسکن و داروهای NSAID، درد و التهاب را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. در ادامه به علل این بیماری، روش‌های تشخیصی و درمان اشاره می‌کنیم. با ما همراه باشید.
بیماری ازگود اشلاتر چیست؟
یکی از دلایل رایج زانو درد در کودکان و نوجوانان، بیماری ازگود اشلاتر است. در این بیماری نوعی التهاب در محل اتصال تاندون کشکک به استخوان تیبیا یا ساق، دیده می‌شود. نوجوانان و کودکان به دلیل اینکه در سن رشد هستند و فعالیت بیشتری دارند، در معرض ازگود اشلاتر قرار می‌گیرند. این اختلال در افراد ۸ تا ۱۵ سال شایع بوده و با توقف فعالیت صفحات رشد، احتمال بروز علائم بیماری کاهش می‌یابد. افراد بزرگسال و ورزشکاران حرفه‌ای، دوندگان، والیبالیست‌ها و افرادی که پرش و فعالیت بدنی بیشتری دارند، مستعد ابتلا به ازگود اشلاتر هستند.
بیشتر بخوانید: دررفتگی مادرزادی مفصل زانو
علت بیماری ازگود اشلاتر
همانطور که گفتیم، مهم‌ترین عامل در ایجاد ازگود اشلاتر، التهاب محل اتصال تاندون زانو به استخوان تیبا است. سوال اصلی این است که چرا التهاب به وجود می‌آید؟
سرعت رشد صفحات استخوانی در نوجوانان بسیار زیاد است؛ حتما دیده‌اید که برخی از افراد در دوران رشد، سریعا قد می‌کشند! در چنین شرایطی، عضلات پا به ویژه عضلات ران، نمی‌توانند با سرعت رشد صفحات هماهنگ شوند و نهایتا فشار بیشتری به آن‌ها وارد خواهد شد. کشیدگی عضلات و تاندون زانو، نتیجه این عدم هماهنگی است. با توجه به فعالیت بالای کودکان و نوجوانان، تاندون و عضلات در معرض کشیدگی بیشتری قرار گرفته که به شکل درد، التهاب و تورم زانو بروز می‌یابد.
علائم بیماری ازگود اشلاتر
نشانه‌های بیماری ازگود اشلاتر ثابت نیست و با فعالیت و ورزش، بیشتر می‌شود. البته با افزایش سن و بسته شدن صفحات رشد، علائم بیماری بسیار کم شده یا از بین می‌رود. با توجه به اینکه بافت در معرض التهاب و کشیدگی قرار گرفته، درد و تورم در زیر زانو که با فعالیت بیشتر می‌شود، مهم‌ترین علائم بیماری ازگود اشلاتر است. از دیگر نشانه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش دما و گرما در ناحیه زانو
- ناتوانی در ورزش، بالا رفتن از پله یا هر نوع فعالیتی که به زانو فشار می‌آورد
- مشاهده درد، تورم، التهاب و قرمزی به ویژه بعد از فعالیت بدنی
بیشتر بخوانید: راه رفتن روی پنجه پا در کودکان
تشخیص بیماری ازگود اشلاتر
شرح حال، معاینه فیزیکی، بررسی دامنه حرکتی زانو و میزان التهاب و درد بیمار، اولین قدم در تشخیص بیماری ازگود اشلاتر است. پزشک با انجام حرکات تخصصی، میزان درد و آسیب زانو را بررسی کرده و جهت ادامه زندگی روزمره، در ابتدا داروهای ضد التهاب تجویز می‌کنند تا نتیجه سایر روش‌هایی تشخیصی مشخص شود.
روش‌هایی عکسبرداری مثل MRI و X-ray به راحتی بیماری ازگود اشلاتر و حتی میزان آسیب دیدگی استخوان تیبیا را مشخص می‌کند.
درمان بیماری ازگود اشلاتر
بیشتر بخوانید: انحراف زانو در کودکان
خوشبختانه درمان بیماری ازگود اشلاتر چندان سخت نیست و با اصلاح سبک زندگی و داروی مسکن، به سادگی قابل کنترل است. درمان این بیماری به دو دسته روش‌هایی غیر جراحی و جراحی تقسیم می‌شود که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
درمان‌های غیر جراحی
همانطور که گفتیم، اولین اقدام تجویز داروهای مسکن و ضدالتهاب برای کاهش درد است. از داروهای مهم این دسته می‌توان به ناپروکسن، ایبوپروفن، سلکوکسیب، ملوکسیکام و… اشاره کرد. این داروها با مهار فاکتورهای التهابی، درد و تورم را تا حد زیادی کاهش می‌دهند. اما اصلاح سبک زندگی نیز در درمان و جلوگیری از عود ازگود اشلاتر بسیار موثر است:
- بهتر است از فعالیت‌های سنگین که فشار زیادی به زانو وارد می‌کند، بپرهیزید.
- از زانوبندهای طبی جهت فشرده‌سازی و کاهش التهاب زانو استفاده کنید.
- هنگام خواب، با قرار دادن یک بالش زیر زانوهای خود، زانو را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
- از تمرینات مخصوص جهت بهبود وضعیت زانو استفاده کنید.
- جلسات فیزیوتراپی را به طور مرتب انجام دهید.
درمان جراحی زانو
به ندرت ممکن است که بیمار به جراحی نیاز داشته باشد. اگر بیمار از انجام حرکات خیلی ساده هم عاجز شود، التهاب تاندون بسیار زیاد باشد یا شکستگی‌هایی ریز و متعددی در استخوان تیبیا دیده شود، بهترین روش درمانی جراحی است. انتخاب پزشک ماهر و انجام صحیح مراقبت‌های پس از جراحی تاثیر مهمی در نتیجه عمل خواهد داشت.
سوالات متداول بیماری ازگود اشلاتر
در ادامه به رایج‌ترین سوالات بیماران در مورد بیماری ازگود اشلاتر پاسخ می‌دهیم که ممکن است سوال شما نیز باشد:
این بیماری در هر سنی ممکن است ایجاد شود، اما بیشترین شیوع آن به کودکان و نوجوانان پسر مربوط می‌شود که فعالیت و تحرک بسیار بیشتری دارند.
بسته به میزان آسیب‌دیدگی زانو، طول مدت درمان از ۶ تا ۱۸ ماه متغیر است و پزشک مدت درمان را مشخص می‌کند.
با جلوگیری از فعالیت بسیار شدید کودکان و کاهش وزن، تا حدی می‌توان از این بیماری جلوگیری کرد.
نتیجه‌گیری
ازگود اشلاتر در دراز مدت آسیبی به کودک شما وارد نمی‌کند و نگرانی زیادی برای این بیماری وجود ندارد. با افزایش سن و توقف رشد صفحات استخوانی، درد و تورم بسیار کاهش یافته و در برخی افراد از بین می‌رود. اصلاح سبک زندگی، فیزیوتراپی و جلوگیری از فعالیت‌های بسیار سنگین، از بروز ازگود اشلاتر جلوگیری می‌کند.