بیماری بلانت در کودکان؛ از علائم تا درمان

بیماری بلانت در کودکان که با عنوان تیبیا وارا نیز شناخته می‌شود، یک اختلال رشدی است که بر استخوان‌ها تأثیر می‌گذارد. این بیماری باعث می‌شود که پاها به سمت بیرون خم شوند و مشکلاتی در راه رفتن را به وجود آورند و اگر به‌موقع درمان نشود، در طولانی مدت با پیشرفت روبرو خواهد بود. تشخیص علائم و نشانه‌های بیماری بلانت اهمیت دارد. در این مقاله به طور کامل علت بیماری، نحوه تشخیص و درمان را برای شما توضیح خواهیم داد.

بیماری بلانت در کودکان چیست؟

بیماری بلانت در کودکان یک اختلال استخوانی شایع است که به صورت تغییر شکل در زانوها و پاها دیده می‌شود. در بیماری بلانت، استخوان ‌های ساق پا و زانوها غیر طبیعی رشد می‌کنند و سبب تغییر شکل در این نواحی می‌شود، یعنی به این فرم که ساق پا کمانی شبیه به پای پرانتزی به خود می‌گیرد.

علائم بیماری بلانت در کودکان

ابتلا به بیماری بلانت در کودکان با علائم و نشانه هایی همراه است که بعضی از این موارد بسیار شایع بوده و والدین باید به این نشانه ها توجه داشته باشند و در صورت لزوم به بهترین فوق تخصص ارتوپدی اطفال مراجعه داشته باشند.

• داشتن زانوهای پرانتزی: زانوهای کودک به طرف بیرون خم می‌شوند واین انحراف معمولاً در دوران راه رفتن کودک مشخص می‌شود.
• پاهای شکاف ‌دار (Tibia Varum) : ساق پاهای کودک به طرف بیرون خم می‌شوند. این انحراف نیز در دوران راه رفتن کودک قابل مشاهده است.
• محدودیت در حرکات و درد در ناحیه زانو و ساق پا: کودک ممکن است در هنگام راه رفتن، دویدن و بازی درد داشته باش. و در برخی موارد، محدودیت در خم کردن و باز کردن زانو و ساق پا وجود دارد.
• مشکل در راه رفتن و بروز ناهنجاری: کودک ممکن است با پاهای بیرون زده و باز راه برود. این ناهنجاری‌ ها در طول سال‌ های رشد کودک تشدید می‌شود.

در برخی موارد، علائم بیماری بلانت در دوران نوزادی نیز دیده می‌شود اما اغلب این علائم در دوران راه رفتن کودک (حدود 12 الی 18 ماهگی) آشکار می‌شود. این علائم باید به پزشک گزارش شوند تا بررسی و درمان مناسب انجام شود.

علت بیماری بلانت در کودکان

دلایل مختلفی باعث ابتلای کودک به بیماری بلانت می‌شود که در ادامه به برخی از رایج ترین آن‌ها اشاره خواهیم داشت.

• بیماری بلانت گاهی به صورت ارثی در برخی خانواده‌ ها بروز پیدا می‌کند. تغییرات ژنتیکی در برخی ژن ‌ها مسئول ایجاد این مشکل استخوانی هستند.
• چاقی کودک و اضافه وزن در دوران کودکی یکی از عوامل خطرساز برای پیدایش بلانت در کودکان است. رشد سریع و نامتوازن استخوان ‌ها در برخی کودکان نیز زمینه ‌ساز این بیماری می‌شود.
• کمبود ویتامین D در دوران کودکی، به تضعیف سلامت استخوان ‌ها منجر خواهد شد و این امر زمینه را برای بروز بیماری بلانت فراهم می‌کند.
• ناهنجاری‌های مادرزادی در استخوان ‌ها و مفاصل نیز می‌تواند زمینه‌ ساز بروز این بیماری شود.
• اختلالات هورمونی و متابولیکی در کودکان بر رشد استخوان‌ ها تأثیر گذار است.

بیشتر بخوانید: صافی کف پا در کودکان

تشخیص بیماری بلانت در کودکان

پزشک با معاینه فیزیکی کودک، علائم ظاهری مانند زانوهای پرانتزی و پاهای باز از هم را بررسی می‌کند. همچنین محدودیت در حرکات و درد در ناحیه زانو و ساق پا نیز در این مرحله مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و پزشک به دقت سابقه پزشکی کودک را مطالعه می‌کند. عوامل زمینه‌ ساز مانند ناهنجاری‌ های مادرزادی، اختلالات متابولیکی و ژنتیکی مورد تحقیق قرار می‌گیرند. انجام رادیوگرافی (X-ray) از زانو و ساق پا برای ارزیابی میزان انحراف استخوان ‌ها انجام می‌شود.  

در برخی موارد، انجام آزمایشات خونی برای بررسی اختلالات متابولیکی و هورمونی توسط پزشک تجویز شده تا علت دقیق آن مشخص شود. با توجه به معاینه فیزیکی، بررسی سابقه پزشکی و نتایج آزمایشات، پزشک تشخیص نهایی را ارائه می‌دهد. تشخیص بیماری بلانت بر اساس الگوی خاص انحراف استخوان‌ ها و سایر علائم بالینی تعیین می‌شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است تشخیص را پس از چند ماه و طی روند پیگیری علائم کودک تأیید کند که این امر به دلیل نامشخص بودن علائم در ابتدای دوران کودکی است.

بیشتر بخوانید: بریس زانوی پرانتزی

روش های درمان بیماری بلانت در کودکان

درمان بیماری بلانت در کودکان بر اساس شدت علائم و میزان پیشرفت بیماری انجام می‌شود. روش‌ های درمانی باید با تجویز بهترین ارتوپد کودکان انجام شود.

درمان اولیه:

• استفاده از وسایل کمکی مانند عصا راه‌ رفتن برای کاهش فشار بر استخوان ‌ها
• انجام ورزش‌ های خاص برای تقویت عضلات و بهبود وضعیت اسکلتی
• مصرف داروهای مکمل ویتامین D و کلسیم برای بهبود سلامت استخوان ‌ها

جراحی ارتوپدی:

• در صورت پیشرفت بیماری و افزایش شدت انحراف استخوان ‌ها، جراحی ارتوپدی ضروری است. جراحی شامل اصلاح انحراف استخوان‌ ها با چرخش یا جابجایی استخوان‌ ها، استفاده از پین‌ و ابزارهای فلزی برای تثبیت استخوان ‌ها و در برخی موارد، تعویض مفصل آسیب ‌دیده مانند مچ پا

درمان تکمیلی:

• پس از جراحی، بازتوانی فیزیکی برای تقویت عضلات و بازگرداندن دامنه حرکتی مفاصل
• استفاده از وسایل کمکی مانند اسپلینت ‌ها برای حفظ موقعیت مناسب اندام ‌ها

سوالات متداول بیماری بلانت در کودکان

نتیجه گیری 

با خواندن این مقاله متوجه شدید که بلانت در کودکان نوعی اختلال جدی است که صفحات رشد اطراف زانو را تحت تاثیر قرار داده و سبب اختلال در رشد استخوان جدید و در مقابل، ایجاد رشد معمول در صفحه خارجی زانو می‌شود که در نهایت تغییر فرم پا را برای کودکان به همراه خواهد داشت. والدین مشاهده می‌کنند که یک پای کودک پرانتزی شده و یا هر دو پای آن ها با این مشکل مواجه شده است. با مشاهده علائم، بدون از دست دادن زمان به ارتوپد اطفال مراجعه کنید تا اقدامات تشخیصی سریع انجام شود.