افتادگی مچ دست در کودکان و نوجوانان: علل و راهکارهای درمانی

افتادگی مچ دست یا آسیب عصب رادیال یکی از مشکلات شایع در دست است که به دلیل آسیب یا فشار به عصب رادیال ایجاد می‌شود. در این وضعیت، بیمار قادر به بلند کردن مچ دست خود نخواهد بود و علائمی مانند گزگز، بی‌حسی، درد و کاهش توانایی در انگشتان و مچ دست تجربه می‌شود. این مشکل معمولاً ناشی از آسیب به عصب رادیال است که عملکرد صحیح دست را مختل می‌کند. در این مطلب از سایت دکتر سید رامین حاج زرگرباشی، به طور کامل به بررسی علت‌های افتادگی مچ دست، علائم آن و روش‌های درمانی مختلف برای بهبود این وضعیت پرداخته می‌شود تا شما بتوانید بهترین راهکارها را برای درمان این مشکل بیابید.

ویدئوهای جراحی مچ دست که توسط دکتر سید رامین حاج زرگرباشی فوق تخصص ارتوپدی اطفال انجام شده است را مشاهده کنید:

افتادگی مچ دست چیست؟

افتادگی مچ دست به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن عصب رادیال دست دچار آسیب یا فشرده‌سازی می‌شود. این عصب که از شبکه بازویی در گردن منشا می‌گیرد و تا مچ دست و انگشتان ادامه دارد، مسئول حس و حرکت در بازو، باز کردن آرنج و حرکت مچ و انگشتان است. هنگامی که این عصب آسیب می‌بیند، عملکرد طبیعی دست مختل می‌شود و ممکن است علائمی مانند بی‌حسی، درد یا کاهش توانایی در حرکت انگشتان و مچ مشاهده شود. در صورتی که آسیب شدید باشد، فرد قادر به بلند کردن مچ دست خود نخواهد بود، که به این حالت افتادگی مچ دست گفته می‌شود.

بیشتر بخوانید: بهترین جراح پای پرانتزی

علل آسیب عصبی رادیال

از جمله علل آسیب عصب رادیال و بروز افتادگی مچ دست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

·        وارد آوردن فشار‌های مکرر و مداوم: فشار زیاد و مداوم به ناحیه مچ، به ویژه در افرادی که وسایل سنگین حمل می‌کنند یا از عصا و واکر استفاده می‌کنند، می‌تواند باعث آسیب به عصب رادیال شود. بستن ساعت‌های مچی سنگین نیز یکی از علل این مشکل است.

·        قرار دادن بدن در وضعیت نامناسب: ایجاد وضعیت‌های نادرست، مانند خوابیدن یا نشستن طولانی‌مدت، فشار زیادی به عصب رادیال وارد کرده و می‌تواند منجر به افتادگی مچ دست شود.

·        جراحت و کبودی: وارد شدن جراحات به دست و همراه با کبودی می‌تواند باعث آسیب به عصب رادیال و در نتیجه افتادگی مچ دست شود.

·        توده و تومور: کیست‌ها و توده‌های موجود در مچ دست می‌توانند فشار زیادی به عصب رادیال وارد کرده و موجب بروز افتادگی و شل شدن مچ دست شوند.

·        شکستگی و در رفتگی: آسیب‌های ناشی از شکستگی یا دررفتگی در ناحیه مچ دست، ساعد، بازو و آرنج می‌تواند به عصب رادیال آسیب وارد کرده و سبب افتادگی مچ دست گردد.

·        ابتلا به برخی بیماری‌ها: بیماری‌هایی مانند دیابت، اختلالات عملکرد کبد و کلیه، کمبود ویتامین‌ها، مسمومیت با سرب و کمبود تیامین (بری بری) می‌توانند منجر به آسیب به عصب رادیال و بروز افتادگی مچ دست شوند.

بیشتر بخوانید: سرطان استخوان

علائم افتادگی مچ دست

آسیب به عصب رادیال که از بازو تا مچ دست کشیده شده است، می‌تواند علائم متعددی را ایجاد کند که شامل مشکلات حرکتی و حسی می‌شود. از جمله علائم آسیب عصب رادیال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد در مچ دست
• عدم توانایی در نگه داشتن چنگال
• درد شدید و سوزش در انگشت شست، میانه و انگشت اشاره
• کاهش حس در دست یا قسمت‌هایی از بازو و ساعد
• بی‌حسی و گزگز در مچ دست و پشت ساعد
• افتادگی مچ دست
• مشکل در کشیدن بازو از آرنج به دلیل درد

بیشتر بخوانید: جراحی کف پای صاف در کودکان

تشخیص افتادگی مچ دست

برای تشخیص افتادگی مچ دست و آسیب عصب رادیال، روش‌های مختلفی وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شوند:

الکترومیوگرافی (EMG)

الکترومیوگرافی (EMG) یکی از روش‌های تشخیصی است که پزشک برای ارزیابی فعالیت الکتریکی و عصبی ماهیچه‌ها از آن استفاده می‌کند. در این روش، سوزن‌های کوچکی به پوست و عضله وارد می‌شود تا عملکرد عضلات و اعصاب مورد بررسی قرار گیرد. این تست معمولاً برای شناسایی مشکلاتی مانند افتادگی مچ دست، اسپاسم عضلانی، گرفتگی و ضعف عضلات به کار می‌رود. فرآیند این روش معمولاً ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد و به بیمار توصیه می‌شود که از انجام تمرینات ورزشی سنگین، پرخوری یا رانندگی قبل از انجام تست خودداری کند.

هدایت عصبی (NCS)

در این روش، تکانه‌های الکتریکی به عصب ارسال می‌شود و سرعت و قدرت فعالیت الکتریکی آن اندازه‌گیری می‌گردد. در صورتی که این فعالیت دچار مشکل باشد، می‌تواند تأثیراتی مانند ضعف، درد و سوزن سوزن شدن را در عضلات نشان دهد.

تصویربرداری

پزشک ممکن است برای بررسی وجود شکستگی استخوان، کیست، توده‌ها یا سایر مشکلات ساختاری در ناحیه بازو، اشعه ایکس، سونوگرافی یا ام‌آر‌آی (MRI) را تجویز کند.

درمان افتادگی مچ دست

هدف از درمان آسیب عصب رادیال، تسکین علائم و بازگرداندن عملکرد طبیعی دست و بازو است. برای این منظور، استراتژی‌های مختلف درمانی به شرح زیر استفاده می‌شود:

انجام تمرینات مخصوص

تمرینات ورزشی نقش مهمی در بهبود بیماری‌ها و تسریع فرایند درمان به‌ویژه، در ترمیم عصب رادیال دست دارند. یکی از تمرینات موثر برای درمان افتادگی مچ دست این است که هر پنج انگشت خود را دور یک توپ بپیچید، سپس دست خود را روی توپ فشار دهید و پس از چند ثانیه رها کنید. این تمرین را حداقل پانزده بار تکرار کنید. علاوه بر این، نرمش و خم کردن آرنج می‌تواند به تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری ناحیه آسیب‌دیده کمک کند.

دارودرمانی

مصرف داروهای ضدالتهابی مانند آسپرین و ایبوپروفن تحت نظر پزشک می‌تواند به کاهش درد و التهاب ناشی از آسیب عصب رادیال کمک کند. علاوه بر این، کرم‌ها یا پچ‌های بی‌حس‌کننده نیز می‌توانند برای تسکین درد موثر باشند.

آتل بستن یا گچ گرفتن

آتل بستن یا گچ گرفتن برای حمایت از مچ دست و محدود کردن حرکت آن در دوران بهبودی ضروری است. این اقدامات به تسریع فرآیند ریکاوری و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر کمک می‌کنند.

جراحی افتادگی مچ دست

جراحی ارتوپدی برای ترمیم عصب رادیال زمانی ضروری است که علائم به درمان‌های غیرجراحی پاسخ ندهند یا آسیب شدیدی به عصب وارد شده باشد. در این شرایط، جراحی می‌تواند فشار را از روی عصب بردارد و در صورتی که توده‌ای مانند تومور بر روی عصب باشد، آن را بردارد. در برخی موارد، انتقال تاندون برای بازگرداندن عملکرد اندام انجام می‌شود. پس از جراحی، استفاده از بریس یا آتل برای حمایت از دست ضروری است.

سوالات متداول

1. عوارض ناشی از آسیب عصب رادیال چیست؟

در صورت عدم درمان به موقع آسیب عصب رادیال، ممکن است تغییر شکل دست، بی‌حسی، ضعف و از دست دادن کامل قدرت حرکت رخ دهد، همچنین سفت شدن و کوتاه شدن ماهیچه‌ها نیز ممکن است ایجاد شود.

2. فیزیوتراپی افتادگی مچ دست و آسیب عصب رادیال چگونه است؟

در فیزیوتراپی برای درمان آسیب عصب رادیال، از روش‌هایی مانند اولتراسوند تراپی، تحریک الکتریکی عصب، ماساژ درمانی، لیزر تراپی و سوزن خشک برای کاهش درد، بهبود گردش خون و تسریع ترمیم بافت‌های آسیب دیده استفاده می‌شود.

3. مدت زمان ترمیم آسیب عصب رادیال چقدر است؟

مدت زمان ترمیم عصب رادیال بستگی به شدت آسیب و شرایط فرد دارد، اما در بیشتر موارد بهبودی کامل در ۱۲ هفته امکان‌پذیر است. در صورت نیاز به جراحی، بهبودی ممکن است ۶ تا ۸ ماه طول بکشد.

نتیجه گیری

افتادگی مچ دست یا آسیب عصب رادیال، وضعیتی است که می‌تواند تأثیرات جدی بر عملکرد دست و بازو داشته باشد. پیشگیری از این آسیب با رعایت اصول ایمنی، استفاده از وسایل حفاظتی، تقویت عضلات و فیزیوتراپی می‌تواند خطر ابتلا را به حداقل برساند. در صورت بروز علائم، مشاوره با پزشک برای تشخیص دقیق و دریافت درمان مناسب ضروری است. با رعایت مراقبت‌های لازم، می‌توان از سلامت عصب‌ها و عملکرد دست به بهترین نحو محافظت کرد.